Domy projektu Oskara Strnada (nr 13-14)

Oskar Strnad, w którego klasie architektonicznej w wiedeńskiej Szkole Rzemiosł Artystycznych kształcili się liczni architekci projektujący dla Osiedla Werkbundu, stworzył dla tej wystawy dwa bliźniacze domy nr 13 i 14. Bombardowanie wiosną 1945 roku uszkodziło te budynki tak znacznie, że nie zostały odbudowane. Dwa dwukondygnacyjne domy bliźniacze ustawione w lustrzanym odbiciu, zorientowane na północ-południe, usytuowano na południowo-wschodnim skraju osiedla wzorcowego. Dzięki przemyślanemu rozmieszczeniu na parterze przedpokoju, kuchni, pomieszczeń pomocniczych i sąsiadującego z nimi niewielkiego pokoiku wzdłuż bocznej ściany zewnętrznej możliwe było zaprojektowanie pokoju dziennego na całą szerokość domu. Okno od strony północnej i wyjście z pokoju dziennego na taras od strony południowej umożliwiały wietrzenie tego dużego pomieszczenia na przestrzał, czego domagano się w okresie międzywojennym we wszystkich postulatach dotyczących budownictwa mieszkaniowego. Zaokrąglona ściana pokoiku przylegającego z boku osłaniała loggię z miejscem do siedzenia i bocznym zejściem do ogrodu, będącą przedłużeniem pokoju dziennego. Na piętrze wycofanym od strony ogrodu, na które prowadziły schody z przedpokoju, umieszczono pokój z drugim tarasem i pokoik przeznaczony dla służącej.

W swoich rozważaniach o podstawowych zasadach budownictwa mieszkaniowego, które przedstawił w 1915 roku w artykule „Gedanken zum Entwurf eines Grundrisses“ (Rozważania o planowaniu rzutu) Strnad przywiązuje wielkie znaczenie do projektowania ciągów komunikacyjnych w mieszkaniu. Zasadę „prowadzenia przez dom", wyraźnie widoczną w jego ważnych realizacjach sprzed pierwszej wojny światowej (willa rodziny Hock przy Cobenzlgasse 71, willa pisarza Jakoba Wassermanna przy Paul-Ehrlich-Gasse 4, obie w 19. dzielnicy Wiednia) zastosował on, choć w zredukowanym zakresie, również w domach zaprojektowanych dla Osiedla Werkbundu.

Domy Oskara Strnada spotkały się z krytyką akurat ze strony Josefa Franka. Zgodnie ze wspomnieniami Ernsta Plischke kierownik artystyczny wiedeńskiego Osiedla Werkbundu zakwestionował lustrzane rozmieszczenie domów bliźniaczych, które nie zapewniało prywatności na tarasach na pierwszym piętrze. Obaj architekci, którzy nie tylko studiowali razem w Szkole Rzemiosł Artystycznych, lecz również w latach 1913-1918 prowadzili z Oskarem Wlachem wspólną pracownię, byli natomiast zgodni co do umeblowania. W domach zaprojektowanych przez Strnada nie zastosowano mebli wbudowanych i stale mocowanych do ścian –za lepsze rozwiązanie architekt uważał meble przenośne, umożliwiające indywidualne kształtowanie pomieszczeń i nadające wnętrzom harmonijną atmosferę. Urządzenie wnętrz domu nr 14 zaprojektował sam Oskar Strnad, a umeblowanie domu nr 13 – Karl Hofmann i Felix Augenfeld. Zgodnie z listą cen domów na Osiedlu Werkbundu z 1932 roku domy nr 13 i 14 kosztowały odpowiednio 46.000 i 45.000 szylingów austriackich, były zatem jednymi z droższych obiektów. Żaden z nich nie znalazł nabywcy.