DeutschEnglishČeština

Domy projektu Ernsta Plischkego (nr 35-36)

adres

Veitingergasse 107 i 109

powierzchnia zabudowy

38 m²

Dwukondygnacyjne domy szeregowe projektu Ernsta Plischkego pod względem stylu nawiązują do modernizmu Bauhausu, wyraźnie odróżniając się od sąsiednich budynków zaprojektowanych przez Josefa Wenzla (domy nr 37 i 38) i Juliusa Jiraska (domy nr 33 i 34) . Domy te z wyraźnie zaznaczonymi liniami poziomymi oferują po 57 m² powierzchni mieszkalnej, zwracając uwagę dużą powierzchnią okien oraz loggiami i tarasami od strony ogrodu. Dla kontrastu północna elewacja od strony ulicy z małymi okienkami na parterze oraz wąskim pasem okien na pierwszym piętrze sprawia wrażenie bardzo zamkniętej. Rozrzeźbienie elewacji budynków podkreśla dodatkowo ich kolorystyka utrzymana w kolorze jasnoniebieskim z ciemnoszarą stolarką okienną i drzwiową (koncepcja kolorystyczna: László Gábor). Dom nr 35 sprzedano jeszcze w 1932 roku w czasie trwania wystawy Werkbundu za 32.000 szylingów.

Strefa wejściowa domów projektu Ernsta Plischke, który w latach dwudziestych pracował w biurze projektowym Petera Behrensa, a następnie u Josefa Franka, jest lekko podwyższona w stosunku do poziomu ulicy. Wystającą z lica budynku prostopadłościenną bryłę wiatrołapu i klatki schodowej doświetla z boku pionowy pas okien. Z przedpokoju wchodzimy do leżącej o stopień niżej przestrzeni mieszkalnej, obejmującej pokój dzienny rozpościerający się przez całą głębokość domu, kuchnię i niewielką służbówkę. Zróżnicowanie poziomu umożliwiło projektantowi zwiększenie wysokości pokoju dziennego, który może być wietrzony na przestrzał, i uzyskanie wrażenia przestronności. Podczas gdy pokój dzienny rozpościera się przez całą głębokość domu, sąsiadującą z nim z boku kuchnię wycofano nieco w głąb budynku, uzyskując przed nią zewnętrzną zadaszoną wnękę na zaciszne miejsce do siedzenia. Bardzo niskie osadzenie stropu służbówki na parterze umożliwiło architektowi zmieszczenie pośredniej kondygnacji, gdzie znajduje się łazienka i toaleta. Dzięki temu pomieszczenia sanitarne są dostępne zarówno z mieszkalnego parteru jak i z sypialnego piętra. Na piętrze znajdują się dwie sypialnie, przy czym większą z nich umieszczono nad pokojem dziennym, nadając jej taką samą powierzchnię. Przylegająca do mniejszej sypialni loggia na piętrze jest dostępna z maleńkiego przedpokoju.

Fotografie z epoki pokazują pierwotne urządzenie wnętrz domu nr 35, zaprojektowane przez bardzo młodego wówczas Ernsta Plischke. Duży pokój na pierwszym piętrze jest zarazem sypialnią i pomieszczeniem mieszkalnym, a oddzielenie tych stref funkcjonalnych umożliwia kotara. Cztery lata wcześniej Plischke swoim projektem urządzenia mieszkania artystki-ceramiczki Lucie Rie, którego rekonstrukcję można obejrzeć w wiedeńskim muzeum mebli Hofmobiliendepot, stworzył prekursorskie jak na owe czasy rozwiązanie mieszkania. W przeciwieństwie do Josefa Franka i Oskara Strnada Plischke uważał umeblowanie za nieodłączną część architektury, uzupełniając meble wbudowane nielicznymi przesuwnymi sprzętami.

Tekst: Anna Stuhlpfarrer

historic floor plans